چای معمولا در اوایل روز به منظور بالا بردن سطح هوشیاری مصرف می­شود، شامل L-theanin، تئوفیلین و کافئین است.

چای گیاهی به دمنوشهای میوه یا گیاهان دارویی غیر از گیاه چای اشاره می­کند مثل چای میوه رز، چای بابونه و ...

در فرهنگ­های مختلف چای به روشی محبوب برای رژیم­های لاغری تبدیل شده است که به افزایش متابولیسم بدن و کاهش وزن کمک می­کند. برای مثال Fei yan tea یک چای گیاهی چینی است که شامل چای سبز، برگهای یونجه زرد، دانه ­های گیاه سنا و اسفنج نباتی است. که برای کاهش وزن از طریق بهبود سوخت و ساز بدن، مصرف می­شود. همچنین سبب کاهش چربی و کلسترول خون، کاهش نفخ، سم زدایی بدن و از بین بردن اشتها می­شود. نمونه ­های دیگر عبارتند از چای گیاهی که شامل قاصدک یا گزنه است، دو گیاهی که خواص مدر دارند و برای حذف آب اضافی بدن مصرف می­شوند از اینرو وزن را کاهش می­دهند.

چای یک نوشیدنی معطر است که معمولا توسط ریختن آب جوش بر روی برگهای گیاه چای Camelia sinensis تهیه می­شود. بعد از آب پرمصرف­ترین نوشیدنی در جهان است که یک طعم خنک ­کننده، کمی تلخ و قابض دارد و بسیاری از مردم از نوشیدن آن لذت می­برند. منشا چای چین است که در آنجا به عنوان یک نوشیدنی دارویی مصرف می­ شده است.

.

• دوره قبل از کلاسیک ( قبل از 618 میلادی )

اولین کسی که چای نوشید فردی به نام Shein Non shei بود که یک روز همراه همسر و فرزندش به کوه رفته بود. هنگام بالا رفتن از کوه shein کاملا تشنه شد، در حالیکه احساس تشنگی می­کرد برگی زیر پایش فشرده شد او آن برگ را برداشت و با انگشتش فشار داد و آنرا با زبانش مزه کرد، طعم آن کاملا تلخ بود، بنابراین او فکر کرد که این برگ می­تواند خواص دارویی داشته باشد و به رفع تشنگی ­اش کمک کند پس باید آنرا دم کند، بنابراین طبق افسانه ­ایی او اولین فردی است که چای نوشید. نخستین اشاره مکتوب به مصرف چای در سال 25 میلادی در یک فرهنگ لغت قدیمی چینی مشاهده شده است که شامل توصیف چای به عنوان یک نوشیدنی تهیه شده از برگ می­باشد. چای طی این زمان از برگهای جوشیده شده در آب با زنجبیل،  پرتقال یا دیگر مواد اضافه شده به آن تهیه می­شد. چای بیشتر با اهداف دارویی برای درمان بیماریهای گوارشی و عصبی مصرف می­شد. زندگی مردم در بخش­های مختلف چین از طریق داد و ستد چای با دیگر کالاها با قبایل دیگر گذرانده می­شد.

از سال 350 تا 600 میلادی تقاضا برای چای به طور چشمگیری افزایش یافت. و در مناطقی از چین کشت گیاهان چای آغاز شد اما به زودی کشت چای در سراسر چین گسترش یافت.

• دوره کلاسیک ( 618 تا 907 قبل از میلاد، سلسله تانگ )

در این زمان نوشیدن چای به شکل هنری تکامل یافت. چای توسط کتاب « chaching یا چای کلاسیک » نوشته شده توسط Lu yu در 780 میلادی، بخشی از فرهنگ چینی شد. این کتاب سه دوره هر چیز مرتبط با چای از تکنیک­های آماده­ سازی برای دم کردن چای تا رشد گیاه را تحت پوشش قرار داد. حتی شرح مفصلی از مراسم چای رسمی داشت. با توجه به پیچیدگی و تعداد زیاد لوازم جانبی مورد نیاز برای مراسم چای تنها ثروتمندان استطاعت فراهم کردن تجهیزات و بندگان مورد نیاز برای تهیه چای را داشتند. چای در این مدت به شکل قالب­های مستطیلی شبیه آجر فروخته می­شد. برگها بخار داده شده، خمیر شده و به شکل آجر در می­آمدند. چای توسط شکستن یک تکه از آن و جوشاندن آن در آب تهیه می­شد.

Lu yu به خاطر کتاب خود «چای کلاسیک» در تاریخ چین پدر چای در نظر گرفته شده است.

• دوره رومانتیک ( 690 تا 1279 میلادی، سلسله سونگ )

در این دوره برای برداشت چای یک روز خاص انتخاب می­شد و برگهای چای با ریتم طبل و سنج چیده می­شدند. برگهای تازه برداشت شده با بهترین درجه به عنوان ادای احترام برای امپراتور ارسال می­شدند. یک چای با درجه بالا می­توانست ارزش چندین تکه طلا را داشته باشد. چای طی این زمان توسط شکسته شدن یک تکه از قالب­های مستطیلی شبیه آجر و تبدیل آن به پودر تهیه می­شد. سپس این پودر به آب اضافه می­شد. اتاق­ها و خانه ­های چای به منظور لذت بردن از چای در سطح اجتماعی و معنوی ساخته می­شد. هنر ساخت تجهیزات چای در طول این مدت رواج زیادی پیدا کرد.

• دوره ­های ناتورالیستی (1368 تا 1911 میلادی، سلسله های چینگ و مینگ )

در طول این زمان چای یک نوشیدنی لذت بردنی برای همه فقیر و غنی، چینی و اروپایی شد. اولین نوشته اشاره شده به چای در اروپا در کتاب «سفرهای دریایی و سفرها» نوشته Gaimbattista ramosio بود. او دبیر شورای ونیزی رن بود و در مورد خواص سلامتی چای نوشت. در 1660 کمپانی هند شرقی اولین محموله چای چینی را وارد کرد. مصرف چای در سراسر اروپا، افریقا و بقیه آسیا گسترش یافت. در 1773 یک گروه از استعمارگران ایالات متحده در اعتراض به مالیات چای بریتانیای کبیر، یک کشتی از کمپانی هند شرقی سوار کردند و بار چای به داخل آن ریختند. این رویداد به عنوان چای بوستون شناخته شد به دلیل اینکه چرا در ایالات متحده چای مشمول مالیات وارداتی نیست.

در طول این زمان چای با افزودن برگها به آب داغ تهیه می­شد. روشهای مختلف پردازش چای طی این دوره شکل گرفت که در نتیجه به شکل گیری  انواع مختلف چای سبز، اولانگ و چای سیاه منجر شد.

• امروزه (در حال حاضر )

امروزه در جهان چای پرمصرف­ترین نوشیدنی پس از آب است. Ten Ren در اوایل سال 1950 با هدف حفظ و آموزش هنر چای چینی در تایوان تاسیس شد. در ایالات متحده چای رشد فوق­العاده­ ایی را تجربه کرده است.  Ten Ren در ایالات متحده و کانادا در اوایل 1980 با هدف معرفی چای چینی به مخاطبان جدید راه ­اندازی شد. موسسه چای Lu yu به تحقیق، اسلوب ­سازی و توسعه تجهیزات چای و تکنیک­های دم کردن چای پرداخت و به آموزش­های زیادی در تایوان، ژاپن، کره و جاهای دیگر در روشهای آماده­ سازی و تکنیک­های کشت چای چینی کمک کرد.

خشك كردن در هوای آزاد

این عمل ممكن است در نور خورشید و یا در سایه انجام شود و به نوع گیاه و قسمتهای مختلف گیاه بستگی دارد. مثلا گلها و برگهای معطر را باید در سایه خشك نمود در صورتی كه پوست و چوب و سرشاخه‌ها را می‌توان در آفتاب نیز خشك كرد. بطوركلی هنگامی می‌توان از نور خورشید استفاده نمود كه نور خورشید مواد مؤثره، رنگ و بوی مطبوع گیاه را از بین نبرد. در این روش در سینی‌های مشبك یك متر در یك متر و در زمان 8 تا 20 روز بسته به گیاه و دمای محیط انجام می‌شود. در هر سینی نیم كیلو گل تازه، یك تا 2 كیلوگرم برگ تازه، 2 تا 5/2 كیلوگرم ریشه را می‌توان قرار داد. سینی‌ها در قفسه‌ها قرار می‌گیرند و هر چند روز یك بار باید محل سینی‌ها با هم عوض شود.

خشك كردن (خانگی)

گلها: گرد و غبار و آلودگی‌های آشكار، خار و حشرات را از گیاه جدا كنید. روی كاغذ یا روزنامه درون یك سینی قرار دهید تا خشك شود. پس از خشك شدن آن را در یك ظرف تیره رنگ و در بسته نگهداری كنید.

برگها: هر 10 ساقه را در یك دسته جمع آوری كرده و ببندید و آن را به صورت وارونه آویزان كنید و خشك كنید. وقتی برگها خشك و شكننده شدند آنها را با مالش از ساقه جدا كنید و آنها را در یك ظرف تیره رنگ نگهداری كنید. اگر ساقه و برگ هر دو مورد استفاده هستند تمام آنرا خرد كنید و نگهداری نمایید.

بذرها: تخمدان‌ها را در دسته‌های كوچك به صورت وارونه آویزان كنید و زیر آن یك سینی یا كاغذ قرار دهید تا بذرهایی كه ریخته می‌شوند را جمع‌آوری كنید.

ریشه ها: بعد از برطرف كردن گل و خاك، ریشه را به قطعات كوچك تقسیم می‌كنیم. قطعات ریشه را روی كاغذ پهن كنید و در دمای 50 درجه سانتیگراد یا در آفتاب آنها را خشك كنید.

 چگونه گیاهان دارویی را خشک کنیم

خشک کردن گیاهان دارویی یک راه  آسان و مفید برای حفظ و نگهداری آنها برای آشپزی و صنعت است. برخی از گیاهان دارویی را می­توان به صورت کامل خشک کرد و تمام بخش­ها خاصیت دارویی دارند  ولی در برخی نمونه­ ها فقط ­ برگ­ها، گلها و ساقه ­های یک گیاه ویژگی دارویی داشته و می­توان آن را خشک کرد. خشک کردن گیاهان به طوریکه آنها بو، طعم و مزه شان را حفظ کنند به شناخت اینکه کدام گیاه برای خشک کردن بهتر است، برداشت آنها در زمان درست  و ذخیره و نگهداری آنها  بستگی دارد.

انتخاب گیاهان برای خشک کردن

برخی گیاهان از بعضی دیگر که برگها و اسانس­های قویتری دارند راحت­تر خشک می­شوند. به هر حال همه گیاهان می­توانند به یک یا چند روش خشک شوند. بعضی گیاهان چروک شده و به رنگ قهوه­ایی در می­آیند در حالیکه برخی دیگر رنگ و بافت خودشان را به خوبی حفظ می­کنند. گیاهانی که برگهای قویتری دارند راحت­ترین گیاهان برای خشک کردن هستند مثل برگهای برگ بو، رزماری، آویشن و مریم گلی. یک برگ رزماری و برگ بو خشک شده معمولا رنگ و شکل خود را حفظ می­کند. انواع برگهای پهن که  ترد و نازک هسنتد میتوانند به قطعات کوچکتری بریده شوند و اگر به طور صحیح خشک نشوند به دلیل اینکه  تحت تاثیر رطوبت قرار می­گیرند سریعا کپک می­زنند.

برداشت گیاهان برای خشک کردن فقط قبل از باز شدن گلهای آنها

وجود جوانه های زیاد حاکی از این است که گلدهی به زودی رخ خواهد داد. معمولا بهترین زمان برداشت گیاهان بعد از شبنم تبخیر شده صبحگاهی و قبل از اینکه خورشید فرصت کند تا اسانس گیاهان را تبخیر کند، می­باشد. اگرچه اکثر عقاید برای برداشت گیاهان قبل از باز شدن گل است اما گاهی اوقات بهتر است که بعد از گلدهی برداشت شوند. که همه اینها به این بستگی دارد که گیاه شکل، طعم و مزه خود را حفظ کند . اگر شما گلها را نیاز دارید پس شما باید منتظر بمانید تا ابتدا گلهای گیاه باز شوند.

مواد متشكله اندامهاي يك گياه بسيار متفاوت است و تنها قسمتهاي بخصوصي از گياه براي تهيه دارو مورد استفاده قرار ميگيرد .بايد توجه داشت كه ميزان مواد موثر در اندامهاي گياه ثابت نيست و متناسب با كيفيت رشد گياه تغيير ميكند. جمع آوري گياهان دارويي در زماني كه گياه داراي حداكثر ميزان مواد موثره است بايد انجام گيرد زيرا ميزان مواد موثره گياه در طول سال و حتي در ساعات يك روزه متغير است.

آماده کردن گیاهان برای خشک کردن به محض برداشت آنها

گیاهان اگر فورا توزیع شوند بهتر حفظ خواهند شد، پژمردگی و  قرار دادن آنها در هر سو، سبب جمع کردن رطوبت و گرد و غبار شده و طعم و مزه ، رنگ و ظاهر آنها را از بین می­برد.

تمیز کردن گیاهان ( اگر نیاز است)

برخی از گیاهان نیاز دارند ابتدا شسته شوند تا خار و خاشاک مثل علف­های خشک شده و علف­های هرز آنها برداشته شود. معمولا گیاهان با آب سرد شسته می­شوند و تکان کوچکی داده می­شوند تا رطوبت اضافی آنها گرفته شود.

• برگهای آسیب دیده و دارای نقص دور ریخته می­شود.

 قدمت شناخت خواص دارویی گیاهان، شاید بیرون از حافظه تاریخ باشد. یکی ازدلایل مهم این قدمت، حضور باور­های ریشه دار مردم سرزمینهای مختلف در خصوص استفاده از گیاهان دارویی است. اطلاعات مربوط به اثرها و خواص دارویی گیاهان، از زمانهای بسیار دور منتقل گشته با آداب و سنن قدیمی درآمیخته و سرانجام در اختیار نسلهای معاصر قرار گرفته است. طبق برخی شواهد به نظر می­رسد مصریان و چینیان نخستین اقوام بشری بوده ­اند که 27 قرن قبل از میلاد مسیح از گیاهان به عنوان دارو استفاده می­کردند و حتی برخی گیاهان را برای مصرف بیشتر کشت می­دادند. مردم یونان باستان خواص دارویی برخی از گیاهان را می­دانستند. بقراط بنیان گذار طب یونان قدیم و ارسطو، برای استفاده از گیاهان در درمان بیماریها ارزش زیادی قایل بودند و علاوه بر استفاده از گیاهان یونان، از گیاهان کشورهای دیگر هم استفاده می­کردند. درایران نیز دانشمندانی چون ابوعلی سینا، محمد زکریای رازی در قرن هشتم تا دهم میلادی گیاهان زیادی را در رابطه با درمان با گیاه معرفی کردند.